De regering verbiedt het logo 'Justitie wankelt' – maar biedt geen oplossingen voor overbevolking

 In een opvallende zet heeft de federale regering het gevangenispersoneel en de directies verboden om het logo en de slogan “Justitie wankelt. Overbevolking is onveilig, vandaag voor ons, morgen voor u” nog langer te gebruiken in hun officiële communicatie. Deze maatregel komt er na een reeks acties waarbij gevangenisdirecteurs en personeel de alarmbel luidden over de onhoudbare overbevolking in Belgische gevangenissen. In plaats van inhoudelijk op de noodkreet in te gaan, kiest de regering ervoor om het visuele symbool van protest het zwijgen op te leggen.

Een noodkreet die niet gehoord wordt

Begin oktober schreven gevangenisdirecteurs een open brief waarin ze waarschuwden dat de situatie in de Belgische gevangenissen niet langer werkbaar is. De overbevolking leidt tot onveilige omstandigheden, zowel voor personeel als gedetineerden. Als protest werd een krachtig logo ontworpen: een wankelende Vrouwe Justitia op een stapel matrassen, met de bijhorende slogan. Dit beeld werd opgenomen in e-mailhandtekeningen en andere communicatievormen binnen het gevangeniswezen.

Maar in plaats van de boodschap serieus te nemen, besloot de voltallige ministerraad dat het logo niet langer gebruikt mag worden. Via de interne nieuwsbrief Prison News werd het personeel gevraagd om het symbool te verwijderen uit hun communicatie, zogezegd om “de gesprekken in alle sereniteit verder te zetten”.

“Pure Kafka”, zegt Eddy De Smedt

Eddy De Smedt, secretaris van de vakbond, noemt het verbod “pure Kafka”. Volgens hem is het onbegrijpelijk dat de regering zich stoort aan een visueel protest, maar geen concrete maatregelen neemt om de overbevolking aan te pakken. “De regering zou beter oplossingen bieden dan het zwijgen op te leggen aan personeel en directies die elke dag moeite doen om hun taken op een humane manier uit te voeren,” stelt hij.

Geen oplossingen, enkel stilzwijgen

Hoewel er eerder dit jaar een structureel actieplan werd aangekondigd om de leef- en werkomstandigheden in gevangenissen te verbeteren, blijft het personeel op het terrein achter met lege handen. De werkdruk is ondraaglijk, het personeelstekort nijpend, en de cellen overvol. Acties zoals het uitdelen van sardineblikjes met de slogan “Menselijkheid past niet in een sardineblik” illustreren hoe schrijnend de situatie is.

Transparantie in plaats van censuur

Het verbod op het logo lijkt vooral bedoeld om de publieke perceptie te sturen. Door het visuele protest te verbieden, probeert men de ernst van de situatie uit het zicht van de burger te houden. Maar het probleem verdwijnt niet door het te verzwijgen. Wat nodig is, zijn echte oplossingen: investeringen in infrastructuur, personeelsversterking, en een herziening van het detentiebeleid.

Het gevangenispersoneel verdient steun, geen censuur. En de burger verdient transparantie, geen stilzwijgen. Want als Justitie wankelt, is dat een probleem voor ons allemaal.