Moet het Belgische detentiebeleid worden hertekend?

 In België geldt opsluiting nog steeds als dé straf bij criminaliteit. Wie veroordeeld wordt, komt in de meeste gevallen terecht achter de tralies. Maar is dit altijd de juiste oplossing?

De gevangenis wordt vaak gezien als een middel om de maatschappij te beschermen en orde te bewaren. Toch stelt men zich steeds vaker de vraag of loutere opsluiting wel bijdraagt aan echte veiligheid. De cijfers tonen een andere realiteit: gevangenissen zijn overbevolkt, het personeel kreunt onder de druk en de kans op herval blijft groot.

Straffen of herstellen?

Een straf moet niet alleen een vergelding zijn, maar ook perspectief bieden op herstel en re-integratie. In ons huidig systeem ligt de nadruk nog te vaak op het opsluiten en niet op het begeleiden naar een nieuw begin. De vraag is of we met deze aanpak niet vooral problemen doorschuiven naar de toekomst.

Alternatieven in zicht

In verschillende landen wordt al langer geëxperimenteerd met alternatieve straffen, herstelrecht, detentiehuizen en intensieve begeleiding. Deze modellen leggen meer nadruk op verantwoordelijkheid nemen, het herstellen van schade en het voorbereiden op terugkeer naar de maatschappij. In België worden deze pistes voorzichtig onderzocht, maar de stap naar een fundamentele hervorming blijft uit.

Een beleid in beweging?

De roep om een hertekening van het detentiebeleid klinkt steeds luider. Moeten we vasthouden aan een model dat vooral opsluit, of durven we te investeren in een systeem dat focust op herstel, begeleiding en echte re-integratie? Het antwoord op die vraag zal bepalen hoe veilig en humaan ons land in de toekomst met criminaliteit omgaat.

Boodschap van VSOA:
Het huidige Belgische detentiebeleid loopt vast in overbevolking, personeelstekort en een gebrek aan toekomstvisie. VSOA pleit voor een moedige hervorming waarin veiligheid, menselijke waardigheid en re-integratie hand in hand gaan. Enkel zo kan ons detentiesysteem bijdragen aan een veilige én rechtvaardige samenleving.

Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Agressie in de Belgische gevangenissen – een groeiend probleem dat niet genegeerd mag worden

 Agressie in de Belgische gevangenissen is geen nieuw fenomeen, maar het is er de voorbije jaren wél zichtbaarder en intenser op geworden. Wat vroeger als “incidenten” werden bestempeld, lijkt vandaag haast dagelijkse kost. Zowel personeel als gedetineerden worden erdoor getroffen, met ingrijpende gevolgen voor veiligheid, welzijn en de werking van onze penitentiaire instellingen. Een explosieve cocktail De toenemende agressie komt niet uit het niets. De gevangenissen kampen al jaren met structurele overbevolking , personeelstekorten en een gebrek aan adequate zorg en begeleiding . Deze combinatie leidt tot spanningen die zich vertalen in verbaal en fysiek geweld. Personeelsleden worden uitgescholden, bedreigd of zelfs aangevallen. Ook tussen gedetineerden onderling neemt het geweld toe. De frustraties zijn begrijpelijk. Gedetineerden zitten vaak met psychische problemen, verslavingen of trauma’s, maar krijgen onvoldoende begeleiding. Anderzijds staat het personeel onder consta...
Meer lezen

Onschuldig tot het tegendeel bewezen is

 De recente verontruste informatie over mogelijke corrupte praktijken in de gevangenissen, waarbij ook penitentiair beambten genoemd worden, slaat in als een bom. VSOA wil in de eerste plaats benadrukken dat de overgrote meerderheid van het personeel niets te verwijten valt . Penitentiair beambten zetten zich dag in dag uit in om, vaak onder moeilijke omstandigheden, hun job naar eer en geweten uit te voeren. Het is een basisprincipe van onze rechtsstaat dat iedereen onschuldig is tot het tegendeel bewezen is . Dat geldt ook voor ons gevangenispersoneel. VSOA waarschuwt dan ook voor snelle veroordelingen in de publieke opinie. Het beeld van een hele beroepsgroep mag niet bezoedeld worden door het mogelijke wangedrag van een enkeling. Tegelijk is het duidelijk dat het penitentiair personeel niet immuun kan zijn voor de enorme druk waaronder het dagelijks moet werken: structureel personeelstekort , overbevolking , agressie, en een overheid die vaak te laat of te weinig ingrijpt. ...
Meer lezen

Detentiehuizen: Een goed idee dat dreigt te ontsporen

 Wat ooit begon als een veelbelovend alternatief voor klassieke gevangenissen, lijkt nu te bezwijken onder de druk van de realiteit. Detentiehuizen — kleinschalige instellingen bedoeld voor kortgestrafte gedetineerden met een laag risicoprofiel — verliezen hun oorspronkelijke doel uit het oog. De oorzaak? Overbevolking, gebrekkige screening en een nijpend personeelstekort.  Van visie naar vervaging Detentiehuizen zijn ontworpen om resocialisatie te bevorderen. Door een mensgerichte aanpak, nauwe begeleiding en een minder repressieve omgeving zouden gedetineerden sneller kunnen re-integreren in de samenleving. Maar in de praktijk blijkt deze visie steeds moeilijker te realiseren. Door de overbevolking in reguliere gevangenissen worden detentiehuizen nu ook ingezet voor mensen met langere straffen of een hoger risicoprofiel. De screening die moet garanderen dat enkel geschikte profielen worden toegelaten, is verzwakt. Hierdoor ontstaat een mismatch tussen het type gedetineerde e...
Meer lezen