Agressie in de Belgische gevangenissen – een groeiend probleem dat niet genegeerd mag worden

 Agressie in de Belgische gevangenissen is geen nieuw fenomeen, maar het is er de voorbije jaren wél zichtbaarder en intenser op geworden. Wat vroeger als “incidenten” werden bestempeld, lijkt vandaag haast dagelijkse kost. Zowel personeel als gedetineerden worden erdoor getroffen, met ingrijpende gevolgen voor veiligheid, welzijn en de werking van onze penitentiaire instellingen.

Een explosieve cocktail

De toenemende agressie komt niet uit het niets. De gevangenissen kampen al jaren met structurele overbevolking, personeelstekorten en een gebrek aan adequate zorg en begeleiding. Deze combinatie leidt tot spanningen die zich vertalen in verbaal en fysiek geweld. Personeelsleden worden uitgescholden, bedreigd of zelfs aangevallen. Ook tussen gedetineerden onderling neemt het geweld toe.

De frustraties zijn begrijpelijk. Gedetineerden zitten vaak met psychische problemen, verslavingen of trauma’s, maar krijgen onvoldoende begeleiding. Anderzijds staat het personeel onder constante druk, moet het met te weinig collega’s te veel taken vervullen en heeft het zelden tijd om in te grijpen vóór het escaleert.

Geen veilige werkplek meer

Voor het personeel betekent dit een constante mentale belasting. De gevangenis zou een gecontroleerde omgeving moeten zijn, maar voelt meer en meer aan als een onvoorspelbare en gevaarlijke werkplek. Ziekteverzuim stijgt, instroom van nieuw personeel daalt en de uitstroom versnelt. Het is een vicieuze cirkel die niet vanzelf stopt.

Oplossingen zijn mogelijk, als er politieke wil is

Er zijn oplossingen, maar die vergen politieke moed en structurele investeringen:

  • Meer personeel aanwerven en degelijk opleiden.

  • Psychologische en sociale ondersteuning uitbreiden voor zowel gedetineerden als personeel.

  • Kleine detentie-eenheden inrichten waar maatwerk mogelijk is.

  • Snelle en kordate opvolging van agressie-incidenten, met nultolerantie voor geweld tegen personeel.

  • Meer ruimte voor zinvolle dagbesteding binnen de muren om frustraties te verminderen.

Tijd om te luisteren naar wie er elke dag staat

Vakorganisaties en gevangenispersoneel roepen al jaren op tot actie. Telkens weer klinkt dezelfde boodschap: het is vijf na twaalf. Wie vandaag wegkijkt van agressie in de gevangenissen, draagt bij aan het probleem. Tijd om eindelijk te luisteren naar de mensen op de werkvloer – zij die dagelijks hun veiligheid op het spel zetten om onze samenleving te dienen.

Laat agressie geen normaal onderdeel worden van het gevangenisleven. Het is tijd voor verandering.

Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Schrijnende omstandigheden in onze gevangenissen: een systeem op de rand van de afgrond

 Wie vandaag een voet binnen zet in een Belgische gevangenis, komt niet in een omgeving terecht waar orde, rust en re-integratie centraal staan. Integendeel. De realiteit is er één van overbevolkte cellen, uitgeput personeel en mensen die letterlijk op de grond moeten slapen. Dit is geen tijdelijke crisis. Dit is een structureel probleem dat al jaren aansleept. De cijfers liegen er niet om: steeds meer gedetineerden, steeds minder ruimte, steeds meer spanningen. Cellen ontworpen voor één persoon worden vaak gedeeld met twee of zelfs drie mensen. Hygiëne is ondermaats, toegang tot medische zorg is beperkt en basisrechten staan onder druk. Dat zijn de feiten, vandaag, in een modern Europees land. En dan zwijgen we nog over het personeel. Penitentiair beambten draaien dubbele shiften, kampen met burn-outs en zien dagelijks hoe het systeem faalt. Ze willen hun job naar eer en geweten doen, maar botsen op een muur van onmogelijke werkomstandigheden en een gebrek aan erkenning. Het is ...
Meer lezen

Stille getuige van het personeelstekort: een verlofachterstand van meer dan 600.000 dagen

 Achter de muren van onze gevangenissen speelt zich een stille maar schrijnende realiteit af: de verlofachterstand van het personeel is ondertussen opgelopen tot meer dan 600.000 dagen . Dit cijfer spreekt boekdelen en is misschien wel het duidelijkste bewijs van de zware onderbezetting waarmee onze diensten kampen. Wat betekent dit concreet? Het betekent dat duizenden personeelsleden al jaren wachten om hun verdiende rust te kunnen opnemen. Het betekent dat men keer op keer kiest om de eigen gezondheid en het gezinsleven opzij te schuiven, enkel om ervoor te zorgen dat de gevangenissen blijven draaien. Het betekent ook dat jonge collega’s, die met enthousiasme aan de job beginnen, al snel geconfronteerd worden met een systeem dat hen structureel tekortdoet. De gevolgen zijn ernstig: Uitputting en burn-out nemen toe. Gezinnen betalen de prijs , want vrije tijd en verlofperiodes zijn vaak onzeker of onmogelijk. De veiligheid komt onder druk te staan, want vermoeid pe...
Meer lezen

Opnieuw bedreiging van penitentiair beambte in Mechelen – dit moet stoppen!

 Het is opnieuw raak. In Mechelen trof een penitentiair beambte na zijn shift een bedreigend briefje onder de ruitenwisser van zijn wagen. Deze laffe daad is niet alleen een persoonlijke aanval, maar ook een zoveelste voorbeeld van de toenemende druk en agressie waarmee ons gevangenispersoneel geconfronteerd wordt. De aanvallen swingen de pan uit. In de afgelopen maanden zijn er meerdere incidenten gemeld waarbij collega’s niet alleen binnen, maar ook buiten de gevangenismuren geviseerd worden. Bedreigingen, intimidatie en zelfs fysieke aanvallen — het lijkt een schokkende nieuwe realiteit te worden voor wie elke dag zijn of haar job doet om onze samenleving veilig te houden. Dit is onaanvaardbaar. Onze penitentiaire beambten hebben al te maken met overvolle gevangenissen, onderbezetting en een zware werkdruk. Dat zij nu ook buiten hun werkplek geviseerd worden, is een brug te ver. Niemand zou in angst naar huis mogen rijden, bang voor wat hij of zij zal aantreffen. Het wordt h...
Meer lezen