Gevangenissen

 In een opvallende zet heeft de federale regering het gevangenispersoneel en de directies verboden om het logo en de slogan “Justitie wankelt. Overbevolking is onveilig, vandaag voor ons, morgen voor u” nog langer te gebruiken in hun officiële communicatie. Deze maatregel komt er na een reeks acties waarbij gevangenisdirecteurs en personeel de alarmbel luidden over de onhoudbare overbevolking in Belgische gevangenissen. In plaats van inhoudelijk op de noodkreet in te gaan, kiest de regering ervoor om het visuele symbool van protest het zwijgen op te leggen. Een noodkreet die niet gehoord wordt Begin oktober schreven gevangenisdirecteurs een open brief waarin ze waarschuwden dat de situatie in de Belgische gevangenissen niet langer werkbaar is. De overbevolking leidt tot onveilige omstandigheden, zowel voor personeel als gedetineerden. Als protest werd een krachtig logo ontworpen: een wankelende Vrouwe Justitia op een stapel matrassen, met de bijhorende slogan. Dit beeld werd opgen...

   Overbevolking loopt uit de hand De Belgische gevangenissen tellen momenteel ruim 13.250 gedetineerden , terwijl de capaciteit slechts 11.098 plaatsen bedraagt. Dat betekent een overbezetting van bijna 20% . De afgelopen maand kwamen daar nog eens 42 extra grondslapers bij — gedetineerden die noodgedwongen op de vloer slapen, vaak in overvolle cellen met twee of drie anderen. VSOA: “Personeel op het tandvlees” Eddy De Smedt van de liberale vakbond VSOA waarschuwt dat het personeel “op het tandvlees loopt”. Hij hekelt het gebrek aan daadkracht van de overheid en noemt de situatie “onhoudbaar en gevaarlijk”. Volgens hem is het niet alleen een kwestie van logistiek, maar ook van veiligheid: “Als je mensen in zulke omstandigheden laat werken, krijg je uitval, burn-outs en uiteindelijk een instorting van het systeem.” De Smedt vraagt ook de onmiddellijke stopzetting van sancties tegen gedetineerden die weigeren een grondslaper in hun cel toe te laten. “Het is onmenselijk om me...

 Elke dag opnieuw wordt de basiswet in onze gevangenissen met voeten getreden. Gedetineerden zitten met te veel op een cel, personeel werkt onder ondraaglijke druk, en beleidsmakers blijven vasthouden aan lange- en middellang termijnplannen die de realiteit van vandaag negeren. De situatie is niet langer houdbaar — en het is tijd dat we dat luid en duidelijk zeggen.  Personeel en gedetineerden aan hun limiet De overbevolking in Belgische gevangenissen is geen nieuw probleem, maar het is wel een acuut probleem. Penitentiair personeel kampt met burn-outs, agressie, en een schrijnend gebrek aan ondersteuning. Gedetineerden leven in omstandigheden die de menselijke waardigheid ondermijnen. De stress, frustratie en onveiligheid nemen toe — en dat is een recept voor chaos. Nieuwe gevangeniscapaciteit wordt aangekondigd alsof het een wondermiddel is. Maar muren zonder mensen zijn geen oplossing. Zonder voldoende personeel om veiligheid, begeleiding en zorg te garanderen, zijn nieuwe ...

 De situatie in onze gevangenissen is alarmerend. Dag na dag worden penitentiaire medewerkers geconfronteerd met een onhoudbare realiteit: overbevolkte instellingen, structureel personeelstekort, en een werkdruk die elke grens overschrijdt. Het resultaat? Een stijgende uitval door ziekte, uitgeputte teams, en een systeem dat op instorten staat.  Geen tijd meer voor excuses De VSOA roept met klem op tot onmiddellijke actie. We hebben geen boodschap aan hoe de overbevolking is ontstaan. We willen geen academische discussies over de wenselijkheid van extra capaciteit. Wat wij nodig hebben, zijn oplossingen die werken – nu, niet morgen .  Overbevolking + personeelstekort = crisis In sommige instellingen overschrijdt de bezettingsgraad al maanden de 150%. Medewerkers draaien dubbele shiften, zonder uitzicht op versterking. Nieuwe collega’s zijn schaars, terwijl ervaren krachten afhaken door burn-out of langdurige ziekte. Dit is geen kwestie van ‘even doorbijten’. Dit is een st...

  VSOA-Gevangenissen vraagt zich af hoe lang gaat onze Belgische justitie nog ingaan tegen de Europese regels van de opsluiting gedetineerden? Volgens Europese normen moet de opsluiting van een gedetineerde menswaardig zijn en voldoen aan fundamentele mensenrechten, zoals vastgelegd in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Hier zijn de belangrijkste eisen en principes waaraan detentie volgens Europa moet voldoen: ⚖️ Juridische Grondslagen Artikel 3 EVRM: Verbiedt foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing. Dit geldt ook voor detentieomstandigheden. Artikel 5 EVRM: Waarborgt het recht op vrijheid en veiligheid. Opsluiting mag alleen plaatsvinden onder wettelijk vastgelegde voorwaarden. Artikel 8 EVRM: Beschermt het recht op privéleven, wat ook in detentie gerespecteerd moet worden. 🏛️ Minimale Detentievoorwaarden Volgens het Europees Comité ter voorkoming van foltering (CPT) en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) gelden ...

 Op de Dag van de Geestelijke Gezondheidszorg richt VSOA-FGGA een dringende oproep aan beleidsmakers en de samenleving: stop met het opsluiten van geïnterneerden in gevangenissen . Deze mensen hebben nood aan zorg, niet aan straf.  Dubbele straf voor kwetsbare mensen In België verblijven momenteel meer dan 1000 geïnterneerden in gevangenissen. Dat zijn mensen die een misdrijf pleegden maar door een psychische aandoening ontoerekeningsvatbaar werden verklaard. In plaats van aangepaste behandeling krijgen ze een cel. Volgens Eddy De Smedt , secretaris van VSOA-FGGA, is dit een schrijnende realiteit: “Deze mensen zijn hier niet mee geholpen. Wat ze nodig hebben is zorg, geen straf.” Het opsluiten van geïnterneerden in een penitentiaire omgeving betekent een dubbele bestraffing : enerzijds voor hun daden, anderzijds voor hun ziekte. Dit druist in tegen de principes van rechtvaardigheid én tegen de fundamentele mensenrechten.  Zorg in plaats van opsluiting VSOA-FGGA pleit voo...