Gevangenissen

 De alarmkreten over de overbevolking in onze gevangenissen klinken steeds luider, en niet alleen bij het personeel . Ook de directies zelf staan vandaag met de handen in het haar. Waar moeten ze nog met hun mensen naartoe, als elke cel al lang dubbel bezet is? Geen plaats meer in strafcellen Een van de meest pijnlijke gevolgen van deze structurele overbevolking is dat er zelfs geen plaats meer is in de strafcellen . Dat maakt het voor directies en leidinggevenden onmogelijk om een degelijke interne orde te handhaven. Overtredingen binnen de muren blijven vaak zonder de nodige sancties, niet omdat men niet wil optreden, maar simpelweg omdat er geen ruimte meer is. Dit tast de geloofwaardigheid van de sanctiemechanismen aan en zorgt voor nog meer spanningen in de gevangenissen. Noodwet schiet tekort De recent ingevoerde noodwet moest soelaas brengen, maar ook die blijkt in de praktijk tekort te schieten. Het aantal gedetineerden blijft hoog, en de druk op personeel én direc...

Ondanks de invoering van de noodwet blijft het aantal gedetineerden torenhoog. Wat in eerste instantie bedoeld was als een tijdelijke ademruimte voor ons gevangeniswezen, blijkt in de praktijk niet meer dan een lapmiddel. De realiteit is dat de overbevolking in de gevangenissen nauwelijks afneemt en dat de druk op personeel en infrastructuur ongezien groot blijft. De noodwet kan misschien tijdelijk wat cijfers verdoezelen, maar ze pakt de kern van het probleem niet aan. Zonder structurele maatregelen – zoals investeringen in alternatieve straffen, meer capaciteit, voldoende zorg voor geïnterneerden en een duidelijke hervorming van het strafuitvoerings-beleid ,blijft de situatie uitzichtloos. Voor het personeel betekent dit dat de werkdruk ondraaglijk blijft, met meer agressie, uitval en een groeiend gevoel van onveiligheid tot gevolg. Voor de samenleving betekent het dat justitie haar geloofwaardigheid dreigt te verliezen: wie kan vertrouwen hebben in een systeem dat zichzelf constant...

  De nieuwe gevangenis van Haren werd bij de opening voorgesteld als een moderne en vooruitstrevende instelling. Een complex dat de toekomst van detentie in ons land zou symboliseren, met meer humane omstandigheden voor gedetineerden en betere werkomstandigheden voor het personeel. Maar vandaag, amper geruime tijd na de ingebruikname, wordt duidelijk dat de realiteit ver afstaat van die belofte. Een modern gebouw zonder voldoende mensen De infrastructuur van Haren is zonder twijfel indrukwekkend. Hypermoderne technologie, kleinschalige leefeenheden en een architectuur die de detentie meer beheersbaar moet maken . Maar zonder voldoende personeel verliest al die innovatie haar kracht. Een gevangenis kan immers alleen functioneren als er voldoende en goed opgeleid personeel aanwezig is om de veiligheid te garanderen, zowel voor de gedetineerden als voor de medewerkers zelf. Veiligheid onder druk Het personeelstekort zorgt ervoor dat de werkdruk enorm oploopt. Medewerkers moe...

 Achter de muren van onze gevangenissen speelt zich een stille maar schrijnende realiteit af: de verlofachterstand van het personeel is ondertussen opgelopen tot meer dan 600.000 dagen . Dit cijfer spreekt boekdelen en is misschien wel het duidelijkste bewijs van de zware onderbezetting waarmee onze diensten kampen. Wat betekent dit concreet? Het betekent dat duizenden personeelsleden al jaren wachten om hun verdiende rust te kunnen opnemen. Het betekent dat men keer op keer kiest om de eigen gezondheid en het gezinsleven opzij te schuiven, enkel om ervoor te zorgen dat de gevangenissen blijven draaien. Het betekent ook dat jonge collega’s, die met enthousiasme aan de job beginnen, al snel geconfronteerd worden met een systeem dat hen structureel tekortdoet. De gevolgen zijn ernstig: Uitputting en burn-out nemen toe. Gezinnen betalen de prijs , want vrije tijd en verlofperiodes zijn vaak onzeker of onmogelijk. De veiligheid komt onder druk te staan, want vermoeid pe...

  De eerste weken van de zogenaamde noodwet liggen achter ons. Een maatregel die volgens de regering broodnodig was om eindelijk grip te krijgen op de dramatische overbevolking in onze gevangenissen. Maar vandaag, enkele weken later, moeten we helaas vaststellen dat de realiteit onveranderd blijft: onze gevangenissen puilen nog steeds uit. De noodwet bracht vooral papieren oplossingen. Cijfers en rapporten die op papier misschien de druk enigszins verlichten, maar in de praktijk blijft het personeel dagelijks geconfronteerd met een realiteit die niets met cijfers te maken heeft, maar alles met mensen. Mensen die met drie in een cel zitten die bedoeld is voor één. Personeel dat structureel onderbemand blijft en daardoor de veiligheid van zowel collega’s als gedetineerden niet meer kan garanderen. Voor de gedetineerden zelf verandert er nauwelijks iets. De overbevolking zorgt ervoor dat rehabilitatieprogramma’s worden uitgesteld of simpelweg niet doorgaan. Psychologische begeleid...

  Achter de hoge gevangenismuren van ons land zitten niet alleen gedetineerden, maar ook mensen die eigenlijk zorg nodig hebben: de geïnterneerden . Zij zijn niet crimineel in de klassieke zin. Zij zijn ziek. Zij hebben psychische problemen die hen tot daden hebben gedreven, maar waarvoor de rechter oordeelde dat ze behandeling nodig hebben in plaats van straf. Toch krijgen ze die behandeling vaak niet. Wat voorzien zou moeten zijn – therapie, begeleiding, uitzicht op herstel – blijft in realiteit een lege belofte. In plaats van zorg krijgen ze opsluiting. Een gevangenis geneest niet Een gevangenis kan veel, maar niet wat deze mensen nodig hebben. Waar er nood is aan psychologen, therapeuten en gespecialiseerde hulp, heerst er leegte. Het personeel, hoe toegewijd ook, is niet opgeleid om met zware psychiatrische problemen om te gaan. Het resultaat is schrijnend: mensen worden opgesloten, genegeerd en soms vergeten. Hun geestelijke gezondheid gaat achteruit. Sommigen verliezen helem...